رنگرزی فرش چیست؟ آشنایی با روش های گوناگون رنگبرداری فرش

رنگرزی و رنگبرداری فرش دستباف و ماشینی

رنگرزی فرش ها را میتوان به قطع جزو مهمترین و تخصصی ترین خدمات فرش محسوب کرد که قادر است زیبایی و جلوه ی فرش را خصوصا فرش های دستباف را دو چندان کند . کما که گاهی جنبه ی ترمیمی نیز دارد . در این خصوص قالیشویی مشهد توانسته با جذب نیروی متخصص رنگرزی فرش ، این خدمت را نیز به دسته ی خدمات قالیشویی خود اضافه کند .

مقدمه ای بر هنر رنگرزی قالیشویی آئین خراسان مشهد

رنگرزی هنری ست که در طی آن ماده ی رنگی را در شرایطی بخصوص چه از لحاظ دمایی و چه از لحاظ ساختاری الیاف فرش تعیین کرده و در رنگبرداری فرش استفاده و باعث اثر گذاری رنگ بر فرش میشود . بطور دقیق تر میتوان گفت هنر رنگرزی فرش یعنی رنگ آمیزی مجدد فرش و تثبیت رنگ های آن به کمک مواد رنگی صنعتی یا طبیعی که با دوامی نسبی، فرش رنگ را به خود بگیرد .

تاریخچه و پیشینه رنگرزی و رنگبرداری فرش در ایران و جهان

رنگرزی پیشینه ای بسیار قدیمی و کهنه دارد . میتوان گفت سرزمین هایی مانند ایران ، مصر و چین در این هنر پیشتاز زمانه خود بوده اند . طی مدارک مدوٌن به دست آمده توسط باستان شناسان ، در ایران هنر رنگبرداری و رنگرزی فرش به دوره ساسانی و پیش از اسلام برمیگردد .زیرا که در ایران از قدیم الایام سنت قالی بافی و گلیم بافی رونق داشته . قدیمی ترین و کهن ترین فرش دستبافی که در ایران یافت شده نیز با هنر رنگرزی مزین شده بوده و نقوش رنگی زیادی در ان به چشم میخورد . از علل دیگری که وجود این سنت پیشرفته یعنی رنگرزی را در دوران ساسانی و حتی پیش تر از آن برای ما اثبات می کند رونق و توسعه منسوجات در این دوره است. زیرا رنگرزی و رنگبرداری یکی از صنایع وابسته به نساجی است.

ایرانیان در دوره ساسانی در بافت منسوجات به ویژه منسوجات ابریشمی به حدی از مهارت رسیده بودند که تجارت ابریشم را بین چین و مغرب زمین در اختیار گرفته بودند. و دستگاههای بافندگی ابریشم ایجاد کردند. که به زودی در تمام خاورمیانه شهرت و رواج یافت. و بسیاری از این پارچه ها در کلیساهای اروپا باقی مانده که بطور قطع متعلق به دوران ساسانی است. و در همان زمان به بیزانس و روم فرستاده شد. شیوه ساسانیان در به کارگیری رنگها با شیوه بیزانسی تفاوت داشته و تنها رنگهای به کار رفته یکی است. ولی رنگهای ساسانی دارای درخشش کمتر و معتدل تر است و هنرمندانه تقسیم شده و با در نظر گرفتن نقش انتخاب شده اند.

الیاف فرش و هر آنچه نیاز است درباره الیاف فرش بدانیم

اولین نکته ی حائض اهمیت در رنگرزی و رنگبرداری فرش نوع و بافت الیاف بکار رفته در فرش است . در حقیقت نوع الیاف قالی است که به ما اعلام میکند چه نوع رنگی و چه تکنیکی باید در رنگرزی و رنگبرداری آن استفاده شود . الیاف (طبیعی) حیوانی که از حیوانات به دست می آید دارای ساختار پروتئینی بوده و به دو دسته ی بازی و اسیدی تقسیم میشوند . زمان رنگرزی فرش بسته به طبیعی یا مصنوعی بودن الیاف ، نحوه رنگرزی آن نیز تغییر میکند چرا که باقد از رنگی استفاده شود که جذب الیاف مربوط شده و رنگ تثبیت شود . بطور مثال نمیتوان برای الیاف مصنوعی از رنگهای طبیعی استفاده کنیم زیرا جذب مناسبی به الیاف فرش ندارند .

انواع رنگ های مورد استفاده در رنگرزی فرش

بطور کلی رنگهایی که در صنعت رنگرزی و رنگبرداری مورد استفاده قرار میگیرند به دو دسته ی طبیعی و صنعتی تقسیم میشوند . هر کدام نیز گروه های مختلفی از انواع رنگ ها را شامل میشنود .

رنگهای طبیعی و انواع آن

۳ دسته ی کلی رنگ های طبیعی شامل :

رنگ های گیاهی

بهترین انتخاب در بین رنگ ها ، رنگهای طبیعی گیاهی هستند که در عین کیفیت بالا ، زیبایی خارق العاده ای به فرش های دستباف میدهند . همانطور که از اسم آن ها مشخص است ، این رنگها از گیاهان طبیعی مانند پوست گردو ، برگ مو ، پوست انار و … بدست می ایند . ویژگی این رنگها ثبات بالا و جلا و جلوه ی زیبای آن هاست که در پی آن نتیجه ای عالی در فرش ایجاد میکند .

رنگ های جانوری

برخی جانوارن با تولید مواد رنگزا ، مانند گونه ای از کرم ها بنام قرمزدانه یا لاکی میتوانند در تولید رنگ های مورد استفاده در رنگرزی به ما کمک کنند و از ان ها رنگ قرمز شفافی بدست میاید.

رنگ های فلزی

برخی فلزات و ترکیبات آن ها میتوانند تولید رنگ هایی با کیفیت کنند که در صنعت های بسیاری کاربرد دارند . و چون این ترکیات از دل طبیعت استخراج میشود در دسته بندی طبیعی قرار میگیرد . مانند اکسید آهن که به ما رنگ نارنجی قرمزی میدهد و یا کات کبود که از آن رنگ آبی فیروزه ای استخراج میشود . مثال هایی مشابه این دو ترکیب به وفور وجود دارد .

رنگ های مصنوعی

در این دسته بندی بطور عمومی دو دسته ی رنگ های آنیلینی و کرومی قرار میگیرند . رنگ های صنعتی کیفیت و ثبات رنگ های طبیعی را ندارند. فرش هایی که با رنگ های صنعتی رنگرزی شده اند، از ارزش کمتری نسبت به فرش هایی که با رنگ های طبیعی رنگرزی بر روی آن ها انجام شده برخوردار هستند . همچنین این رنگ ها بخاطر وجود ترکیبات شیمیایی در طولانی مدت و در تماس با پوست بدن میتوانند ایجاد حساسیت به خصوص در نوزادان و افراد مستعد ایجاد کنند .

قالیشویی آئین خراسان مشهد همواره با ارتقای سطح کیفی قالیشویی و خدمات فرش خود توانسته طی سال های متمادی رضایت حداکثری مشتریان خود را کسب کند . از این رو در بهترین قالیشویی مشهد خدمات رنگرزی و رنگبرداری بطور اصولی و حرفه ای صورت میپذیرد و ضمانت کیفیت خدمات خود را بطور کامل انجام میدهد .